Ναυάγησε η εξευμενιστική πολιτική*

Συνέδριο του Κολεγίου Ledra για την κρίση στην κυπριακή ΑΟΖ

Τη νέα στρατηγική και σημασία της ασφάλειας για την εκμετάλλευση του φυσικού αερίου στην Κύπρο, ανέλυσαν οι Γιάννος Χαραλαμπίδης, Άντης Λοΐζου και Νικόλας Ιωαννίδης

Η ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΛΥΣΗ της ομοσπονδίας διχοτομεί την κυριαρχία και τριχοτομεί την υφιστάμενη κυπριακή ΑΟΖ

Εκδήλωση υπό τον τίτλο «Πώς η εξευμενιστική πολιτική ναυάγησε στην κυπριακή ΑΟΖ», πραγματοποίησε το Κολέγιο Ledra την περασμένη Τετάρτη στη Λευκωσία. Ομιλητές ήταν ο Δρ Διεθνών Σχέσεων Γιάννος Χαραλαμπιδης, ο Συνταγματάρχης εν αποστρατεία Άντης Λοΐζου και ο υποψήφιος Διδάκτωρ Διεθνούς Δικαίου Νικόλας Ιωαννίδης, οι οποίοι ανέλυσαν την παρούσα κατάσταση υπό το πρίσμα των γεωπολιτικών εξελίξεων αλλά και από τη σκοπιά του Διεθνούς Δικαίου.

Η αναθεωρητική πολιτική

Ο Δρ Γιάννος Χαραλαμπίδης ανέλυσε την αναθεωρητική πολιτική, την υφιστάμενη κατάσταση, δηλαδή την κρίση στην κυπριακή ΑΟΖ, ως αποτέλεσμα της τουρκικής αναθεωρητικής πολιτικής και ταυτοχρόνως ποια και πώς θα πρέπει να είναι η απάντηση της Λευκωσίας στο πλαίσιο μιας νέας στρατηγικής, με καθορισμένο στόχο την επανενσωμάτωση των κατεχομένων. Διότι, όπως παρατήρησε, η τουρκική λύση της ομοσπονδίας διχοτομεί την κυριαρχία και τριχοτομεί την υφιστάμενη κυπριακή ΑΟΖ, μεταξύ των δυο ισότιμων συνιστώντων κρατών και της Τουρκίας, υποβοηθώντας έτσι την υλοποίηση της τουρκικής αναθεωρητικής πολιτικής.

Όπως εξήγησε, η αναθεωρητική τουρκική πολιτική έχει ως στόχο να αλλάξει το νομικό καθεστώς που διέπει τις σχέσεις Ελλάδας-Κύπρου-Τουρκίας. Σήμερα, παρατήρησε, επί τη βάσει του διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας, που αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα του κοινοτικού κεκτημένου, από τα Βαλκάνια ώς την Μέση Ανατολή σχηματίζεται μια ελληνική και κυπριακή λίμνη, στον βυθό της οποίας βρίσκεται ο πλούτος του φυσικού αερίου. Ο τουρκικός στόχος, ανέφερε, είναι η αλλαγή αυτού του νομικού καθεστώτος και ως κεντρικό εργαλείο η Τουρκία χρησιμοποιεί τη στρατιωτική της ισχύ και επιθετικότητα.

Αυτή η επιθετικότητα, τόνισε, τροφοδοτείται από λανθασμένες εκτιμήσεις περί τουρκικών καλών προθέσεων, από την απουσία αποτρεπτικής στρατηγικής, μια πραγματικότητα που, όπως επισήμανε, ενδυναμώνει την τουρκική επιθετικότητα, οδηγεί τις συνομιλίες σε αδιέξοδα και επιτρέπει στο Μπαρμπαρός να αλωνίζει στην κυπριακή ΑΟΖ.

Αποτρεπτική στρατηγική

Στην κυπριακή ΑΟΖ, υπογράμμισε ο Δρ Χαραλαμπίδης, έχει βυθιστεί και καταποντιστεί -με αφορμή την κρίση- η ουτοπική, εξευμενιστική πολιτική της κυπριακής ηγεσίας. Εάν δεν δημιουργηθούν συμμαχίες και αν δεν αποφασιστεί η οικοδόμηση, στο πλαίσιο αυτών των συμμαχιών, μιας αποτρεπτικής στρατηγικής από τα Βαλκάνια ώς την Μέση Ανατολή, το Μπαρμπαρός θα επιστρέψει και ενδεχομένως να επιστρέψει. Διότι, όπως είπε, εάν επιστρέψουμε στις συνομιλίες χωρίς αλλαγή ισοζυγίου δυνάμεων και χωρίς αλλαγή της τουρκικής πολιτικής, θα βρεθούμε ενώπιον τραγικών διλημμάτων, με αποτέλεσμα είτε να οδηγηθούμε σε νέα αδιέξοδα είτε να μας επιβληθεί τουρκική λύση.

Δεν μπορεί να ασκηθεί κυριαρχία είτε στον αέρα είτε στη θάλασσα είτε στη ξηρά, χωρίς να υπάρχουν αξιόπιστες και ισχυρές ένοπλες δυνάμεις, πρόσθεσε ο Γιάννος Χαραλαμπίδης. Η σημασία της αξιοπιστίας της αποτροπής είναι η σταθερότητα και η ειρήνη και η αποφυγή του πολέμου και των εκβιασμών και των κρίσεων. Άρα όσοι θέλουν αποστρατικοποιημένη και άοπλη Κύπρο, αυξάνουν τις πιθανότητες εκβιασμών, κρίσεων και πολεμικών ενεργειών σε βάρος μας, κατέληξε.

Η οπισθοδρόμηση της Εθνικής Φρουράς

Το θέμα του ρόλου των ενόπλων δυνάμεων της Κυπριακής Δημοκρατίας και τη σημασία που διαδραματίζει στον γεωπολιτικό χώρο της Ανατολικής Μεσογείου, ανέπτυξε ο συνταγματάρχης ε/α Άντης Λοΐζου. Αναφέρθηκε στην οπισθοδρόμηση και στην παρακμή της Εθνικής Φρουράς από την έλευση του σχεδίου Ανάν και εντεύθεν, εστιάζοντας τους λόγους στα ακόλουθα:

1. Οι τρεις τελευταίοι πρώην αρχηγοί της Εθνικής Φρουράς υπάκουαν τυφλά στις εκάστοτε κυβερνήσεις, μειώνοντας μονομερώς την Εθνική Φρουρά, καταργώντας στρατόπεδα και φυλάκια.

2. Συνεχής εξαγγελία και μανία για αναδιοργάνωση στη βάση της μείωσης της θητείας στο ήμισυ, χωρίς να αναφέρουν τίποτα για προσλήψεις μονίμων στελεχών, χωρίς νέους εξοπλισμούς και χωρίς να έχει αποσυρθεί
ούτε ένας Τούρκος οπλίτης.

3. Είναι πολύ αρνητική, αν όχι καταστροφική για την Εθνική Φρουρά, η κατάργηση των ασκήσεων «Νικηφόρος» και «Τοξότης», ενώ η Τουρκία καθιέρωσε την άσκηση «Ηγεμών», εκεί όπου γινόταν ο «Τοξότης».

4. Δεν πραγματοποιούνταν προαγωγές και αποστρατείες.

Διπλωματικό όπλο οι ένοπλες δυνάμεις

Ο κ. Λοΐζου εξήγησε, ακόμη, ότι εξοπλισμοί μπορούν να αγοραστούν, λόγω των μεγάλων κονδυλίων που κατατίθενται στο Ταμείο Αμυντικής Θωράκισης, πλην, όμως, μόνο το 16-18% διατίθεται για την άμυνα.

Υπογράμμισε, δε, ότι οι ένοπλες δυνάμεις είναι το ισχυρότερο διπλωματικό όπλο και με αυτές συνάπτονται συμμαχίες με χώρες που έχει η Κύπρος κοινά συμφέροντα, σημειώνοντας ότι αυτή τη στιγμή τέτοιες χώρες είναι η Αίγυπτος, ο Λίβανος, το Ισραήλ αλλά και η Ελλάδα. Πέραν τούτου, είπε ότι ενδιαφέρον για την περιοχή δείχνουν η Γερμανία, η Ρωσία, οι ΗΠΑ και άλλες χώρες.

Αφού έκανε λόγο για την παρούσα στρατιωτική κατάσταση στην Κύπρο, τόνισε ότι από την όλη πολιτική κατάσταση και την προκλητικότητα της Τουρκίας, απαιτείται η δημιουργία ισχυρού ναυτικού και αεροπορίας στο πλαίσιο των δυνατοτήτων μας, η επανενεργοποίηση του Δόγματος του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου και η πραγματοποίηση σοβαρών και μεγάλων ασκήσεων με την Ελλάδα και άλλες χώρες της περιοχής. Επίσης επιβάλλεται η σύναψη συμμαχιών πρωτίστως με τα κράτη που έχουμε κοινά συμφέροντα και η αναδιοργάνωση της ΕΦ. Καυτηρίασε, τέλος, την άγνοια βουλευτών της Επιτροπής Άμυνας, ότι η ΕΦ δεν είχε ναυτικό, ενώ εξήρε την ανάγκη ανάπτυξης κυβερνοδυνατοτήτων.

Η νομική διάσταση

Ο ΥΠΟΨΗΦΙΟΣ Διδάκτωρ Διεθνούς Δικαίου Νικόλας Ιωαννίδης ανέλυσε τι σημαίνει κυριαρχικά δικαιώματα ενός κράτους στη θάλασσα, περιλαμβανομένων των 12 ναυτικών μιλίων, καθώς και των ειδικών κυριαρχικών δικαιωμάτων εντός της ΑΟΖ, όπως και τη σημασία της υφαλοκρηπίδας. Εξήγησε πώς έχει καθοριστεί μεταξύ των κρατών σε θεωρητικό και πρακτικό επίπεδο η ΑΟΖ, προκειμένου να μπορέσει να παρακολουθήσει το ακροατήριο τις ειδικές συγκεκριμένες περιπτώσεις της Κύπρου, της Ελλάδας και της Τουρκίας.

Ο Νικόλας Ιωαννίδης ανέλυσε τους λόγους για τους οποίους η Τουρκία, με τη δράση του Μπαρμπαρός και των τουρκικών πολεμικών σκαφών, παραβιάζει το Δίκαιο της Θάλασσας και ειδικότερα τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας εντός της ΑΟΖ της. Είναι άλλο πράγμα, παρατήρησε, η διαδικασία της ελεύθερης ναυσιπλοΐας και άλλο πράγμα η έκδοση NAVTEX, η πραγματοποίηση ερευνών και η πόντιση καλωδίων εντός της κυπριακής ΑΟΖ. Αυτά, τόνισε, αναφέρονται ρητώς στο διεθνές Δίκαιο.

Βεβαίως, επισήμανε ο κ. Ιωαννίδης, κανένα κράτος δεν μπορεί να υπερασπίζεται τα δικαιώματά του και δη τα κυριαρχικά, όπως αυτά προκύπτουν από το διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας και γενικότερα, παρά μόνο όταν διαθέτει ένοπλες δυνάμεις. Πώς η Κυπριακή Δημοκρατία μπορεί να προβαίνει από τις πιο απλές ώς τις πιο δύσκολες νηοψίες ή να υπερασπίζεται τα κυριαρχικά της δικαιώματα εντός των 12 ναυτικών μιλίων και εντός της κυπριακής ΑΟΖ, όταν δεν διαθέτει ναυτικό, διερωτήθηκε.

*Εφημερίδα «Σημερινή» (02 Νοεμβρίου 2014), Μικαέλλα Λοΐζου.